Dünyanın neresine giderseniz gidin “epilepsi nöbeti nasıl olur?” sorusuna aldığınız yanıt bu nöbeti anlatır. Eski terminolojide “grand mal” olarak geçmektedir. Tonik sertleşme, klonik ritmik hareketleri belirtmek için kullanılır. Bu nöbetler ortalama 1-3 dakika arasındadır. Kişi bilincini kaybeder.
Tonik-klonik nöbeti geçiren kişilerde diğer nöbetler de görülebilir.
Tonik-klonik nöbetler psikojenik (non-epileptik) nöbetlerle karıştırılabilmektedir. Bu durumu netleştirmek için video EEG istenebilir.
Beynin bir bölgesinde başlayıp yayılarak veya her iki yarım küresinde aynı anda başlayabilir. Her iki tarafında başlarsa jeneralize tonik-klonik nöbet veya jeneralize başlangıçlı motor nöbet olarak adlandırılır. Bir noktadan başlayıp geneline yayılırsa fokal başlangıçlı bilateral tonik-klonik nöbet olarak adlandırılır.
Tonik-Klonik nöbet sırasında ve sonrasında ne olur?
Tonik-klonik nöbetlerin oluş şekli iki aşamalıdır. Önce tonik aşama, sonra klonik aşama gelir.
Tonik aşamada kaslar sertleşir. Hava ses tellerini geçmeye zorlanır.Bu nedenle ağlıyormuş veya inliyormuş gibi ses çıkarabilir. Kişi ayaktaysa düşebilir. Nöbet sırasında dilini ve yanak içini ısırabilir. Böyle bir durumda ağızdan kan gelebilir.
Klonik aşamada genellikle ayaklar olmak üzere kollarda dahil hızlı ve ritmik hareket eder. Dirsek,dizler ve kalçalar bükülür ve gevşer. Birkaç dakika içinde sarsıntı yavaşlar ve nöbet sonlanır. Kişinin bilinci kendine yavaşça gelebilir.
Nöbet sırasında ve sonrasında yaşanabilecek bazı durumlar şunlardır:
- Nöbet sırasında veya bitimine yakın kişi bağırsak ve mesane kontrolünü kaybedebilir.
- Nöbet uzun sürerse veya nöbet sırasında nefes alamazsa kişinin yüzü morarabilir veya kızarabilir.
- Nöbet sonrasında kişi uykulu,kafası karışmış,sinirli veya üzgün olabilir.
Nöbet 5 dakikadan uzun sürerse 112 aranıp ambulans çağrılması gerekir. Bir nöbet 10 dakikadan uzun sürerse veya bir nöbet bittikten sonra tekrar başlayarak devam eden üç nöbet olursa status epileptukus denilen durum ortaya çıkar.
Tonik-Klonik nöbetler nasıl teşhis ve tedavi edilir?
En kolay teşhis edilebilen nöbetlerden biridir. Nöbet sırasında bir video varsa teşhisi koyabilir. Ancak tüm diğer nöbetlerde olduğu gibi doktor EEG ve kan testini ister.
EEG ve kan testi sonuçlarına bağlı olarak kesin tanı konur. Nöbetin başlangıç konumuna ve şiddetine göre ilaç belirlenmektedir.
İlaçla kontrol edilemezse cihazlarla tedavi ve ameliyatla tedavi söz konusu olabilir.
