Epilepsi hastaları Corona (Covid-19) virüsünden daha fazla mı etkilenecek?
Corona virüsünün dünya geneline yayılmasının ardından herkes gibi epilepsi hastalarını da telaşlandırdı. Nöbetlerin artıp artmayacağı, ilaçların etkisini azaltıp azaltmayacağı gibi konular merak edilir oldu.
Corona virüsü görülen ülkelerdeki ve bu nedenle epilepsi hastalarının yaşadığı sorunlara ve merak ettiklerine mümkün olduğunca yer vermeye çalıştık.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve dünyadaki birçok epilepsi vakfı ve derneklerin sitelerinden derleyerek bu yazımızı hazırladık.
Corona Virüsü nedir?
İnsan ve kuşlar gibi memelilerde hastalıklara neden olan virüs olarak kabul edilen corona virüsü tüm dünyada yayılmaya devam ediyor. Birçok alt tipi mevcuttur. Hayvanlarda çok yaygın olan bir virüs grubudur. Ciddi solunum yolu enfeksiyonlara yol açabilmektedir. Böbrek yetmezliği gibi ciddi sorunlar ve ölümler görülebilir.
Nadir durumlarda insanlara bulaşabilmektedir. Hayvanlardan insanlara bulaşan virüsler zoonotik virüs olarak adlandırılmaktadır.
Corona virüsünün yeni tipi ilk olarak aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıktı. Burada başlayıp dünyaya yayıldı. Bu virüsün yol açtığı hastalık, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından ‘covid-19’ adlandırıldı. Corona virüsü, ülkemizde ‘koronavirüs’ olarak da adlandırılmaktadır. İnsandan insana bulaşabilmektedir.
Koronavirüs hastalığının belirtileri
En yaygın semptomları arasında şunlar yer almaktadır:
- Ateş
- Yorgunluk
- Kuru öksürük
Diğer semptomlar şunlardır:
- Ağrı
- Burun tıkanıklığı
- Burun akıntısı
- Boğaz ağrısı
- İshal
Kimler ağır koronavirüs hastalığı riski altında?
Çoğu insan özel bir tedaviye ihtiyaç duymadan iyileşirler.
Covid-19 için 60 yaş üstü ve önceden mevcut tıbbi durumları olan kişilerde ciddi sonuçlara yol açmaktadır. Bu hastalıklardan bazıları şunlardır:
- Kalp hastalığı
- Yüksek tansiyon
- Akciğer hastalığı olanlar
- Kanser
- Diyabet
Sadece 60 yaş ve üstü değil, ciddi tıbbi hastalıkları olan her yaşta kişiler de risk altındadır. Bu, bir kişinin bağışıklık sistemini veya enfeksiyonla mücadele etme kabiliyetini etkileyen sağlık problemlerini veya ilaçları kullanmasını içermektedir.
Koronavirüs yakalanma riski, bölgede vakaların olup olmadığına ve varsa çoğunluğu etkileyip etkilemediğine bağlıdır. Tedbirli davranmanız riski azaltır.
Koronavirüs ve Epilepsi
Koronavirüs (Covid-19) salgını arttıkça epilepsi hastaları da nasıl etkileneceğini merak etmeye başladı.
Epilepsi hastaları daha fazla mı risk altında?
Çoğu insan özel bir tedaviye ihtiyaç olmadan iyileşmektedir. Epilepsi nedeniyle virüse yakalanma riskinin daha fazla olduğuna dair bir veri mevcut değildir. Epilepsili bireylerin yakalanma olasılığı, diğer bireylerle aynıdır.
Koronavirüs hastası olursam nöbetlerim artacak mı?
Epilepsili bireylerin koronavirüs nedeniyle nöbetlerinde artış olduğuna dair bir veri yoktur.
Bazı epilepsili bireyler hastalandıkları dönemlerde (grip,nezle,baş ağrısı vb.) nöbetlerinde artış olduğu söylerler. Bu kişiler koronavirüse yakalanırlarsa ve bu kişilerin nöbetleri artarsa, bu durumda koronavirüsle alakalı olduğu söylemek yanlış olur. Kişinin bağışıklığı düşükse veya solunum sorunları varsa, benzer durumdaki diğer kişilere göre daha fazla etkileneceği düşünülmektedir.
Koronavirüs hastalığından en fazla etkilenenlerin ortak noktalarından biri bağışıklık sisteminin güçsüz olmasıdır.
Koronavirüs nedeniyle ilaç sıkıntısı yaşar mıyım?
İlaç sıkıntısından ziyade ilaca ulaşmakta sıkıntı yaşanabilir.
Eğer ilaç yazdırma zamanınız yaklaşıyorsa veya raporunuz bitmeye yakınsa, doktorunuza görünmenizde yararlı olacaktır. Karantina ilan edilmesi durumunda ilaçları yazmaya ve raporları uzatmaya yetkili sağlık merkezine ulaşmakta zorlanabilirsiniz. Karantina ilan edilen yerlerde, en yakın eczaneler kapanmışsa bulmada sorun yaşayan kişiler mevcuttur.
Şu an için raporlar bitse dahi geçerliliği Haziran’a kadar devam etmektedir. Genelgeler mevcuttur. Genelgeler gönderildikten sonra Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bir açıklama yaptı. İkinci bir açıklamaya kadar raporlar geçerli kılındı.
Geçtiğimiz günlerde İtalya’da yaşlı bir kadın, karantinaya alınmamış çevre bir bölgeden geldiğini belirtip, ‘Beni öldürecekler, dayanamıyorum artık. Bu tedbirler çok abartılı. Doktorum burada, reçetelerimi yazdırmam lazım ama bana bir suçluymuşum gibi davranıp geri çeviriyorlar’ diye isyan etmişti.
Doktorunuzla görüşüp, acil durumda kullanılabilecek ilaçlar ve ne yapılması gerektiği konusunda bilgi alınız.
Koronavirüs için nasıl tedbir alabilirim?
- Bakanlıkların uyarılarını takip edin ve uygulayın.
- Elinizi düzenli ve düzgün yıkayın.
- Öksürdüğünüz ve hapşırdığınızda, ağzını ve burnunuzu bir mendille veya kolunuzla kapatın.
- Beslenmenize dikkat edin. Vücut direncini artırıcı besinler yiyin.
- Gereksiz seyahatlardan , kalabalıklardan ve hastalanmış kişilerden mümkün olduğunca kaçının.
- Hapşıran kişinin 1 metre uzağından geçmeye çalışın.
- En az %70 etkil alkol içeren ıslak mendil veya kolonya bulundurun.
- Maske takın. Elinizi iyice sabunla yıkamadan veya alkol bazlı bezle ovalamadan, düzgünce yıkamadıktan sonra maske taksanız da faydası olmaz.
Koronavirüs efsaneleri
Bir şey ortaya çıktığı zaman yanlış bilgiler içeren efsaneler ortaya çıkar. DSÖ web sitesinde de bu konuda uyarılar yaptı. İşte bazı efsaneler:
- Virüs bulaştıysa vücudun her tarafına alkol ve klor püskürtmek virüsü öldürür.
- Elimizi yıkadıktan kurutma cihazlarıyla elimizi kurutursak virüs ölür.
- Sıcak banyo yapmak koronavirüs hastalığına yakalanmayı engeller.
- Covid-19 sadece sıcak ve nemli iklimleri olan bölgelerde bulaşır.
- Sarımsak, koronavirüs hastası olmayı engeller. (Kanıt yok).
- Antibiyotik kullanmak iyi gelir. (antibiyotik, bakteri içindir.)
- Sadece yaşlıları etkiler, gençlere bulaşmaz.