Gizemli bir beyin hücresinin aktivitesi ilk kez kaydedildi
Allen Enstitüsündeki bilim insanları, insan beyninde yer alan von economo nöronlarından gelen elektrik sıçramasını ilk kez kaydetti.
Allen Enstitüsü, ABD’nin Washington eyaletinde Seattle ilinde yer almaktadır. Araştırmayı Allen Enstitüsü Beyin Bilimleri bölümündeki araştırmacılar yaptı.
Söz konusu hücreler 60 yaşlarındaki bir kadından elde edildi
Birkaç yıl önce, 60 yaşlarındaki bir kadın epilepsi veya bir beyin tümörü için Seattle hastanesinde ameliyat edildi. Ameliyat odasına girmeden önce bir araştırma çalışmasına katılmayı kabul etmesi dışında, onun hakkında bilinen bir şey yok.
Ameliyatının küçük bir yan ürünü -cerrahlarının tümörüne erişmek için çıkardığı bir beyin dokusu parçası- von Economo nöronları olarak bilinen çok nadir insan beyin hücrelerini içerdiği ortaya çıktı.
Araştırmacılar, bu bağışlanmış dokudan insan von Economo nöronlarının ilk elektriksel ani artışlarını kaydedebildiler. Kaydedilen elektriksel aktivite, nadir bulunan nöronların bulunduğu birkaç yerden biri olan beynin nispeten derin bir bölgesinden geldi.
Araştırmaya başkanlık eden Nörobiyolog Profesör Ed Lein, ‘Çalıştığımız dokuların, beyninin bir kısmını, genellikle başka türlü zor bir durumda cömertçe bağışlayan bireylerden geldiğini kesinlikle biliyoruz. Bu durumda, bağışları daha da yüksek önem ve dokunaklılığa sahip. Çünkü bu hücreler çok, çok nadir” dedi.
Ed Lein,“Bu noktada gerçekten bu nöronları anlamanın betimleyici aşamasındayız. Hala kalan gizemler var.” dedi ve piramidal nöronlara benzediğini belirtti.
Von economo nöronları nedir?
Von Economo nöronları, insan beyninin sadece üç küçük bölgesine seyrek çivili büyük, iğ şeklinde nöronlardır. İğ nöronlar olarak da bilinir. İlk olarak yaklaşık 140 yıl önce piramidal nöronları Rus bilim adamı Vladimir Betz tarafından tanımlandı. Daha sonra daha detaylı gözlemler yaparak detaylandıran anatomist Constantin von Economo’nun (1929) adını aldı.
Von economo nöronları (VENs), insan ve birkaç hayvanda bulunan büyük ve farklı görünen bir beyin hücresidir. İnsan beyni dışında büyük maymunlar, balinalar, yunusların, ineklerin ve fillerin beyinlerinde görüldü. Bu nadir nöronların özellikle büyük beyinleri olan veya belki de sosyal hayvanlarda bağımsız olarak evrimleştiği teorisi vardır.
Araştırmaya dair bazı ayrıntılar
Araştırmacılar, nadir beyin örneğinin geldiği gün elektrik kayıtlarını başlatmaya hazırdı ve bekliyorlardı. Bu dokunun beynin von Economo nöronları içeren birkaç bölümünden birinden geldiğini biliyorlardı, bu yüzden karakteristik iğ şeklini bulmak için ince beyin dilimleri boyunca mikroskop altında hemen avlanmaya başladılar.
Nöronların elektrik sinyallerini yakalamak için, bilim adamları her bir hücreyi küçük bir cam pipetle dikkatlice delmek zorundalar ve hücrenin dış zarını sağlam tutmak için mikroskobik olarak ince uç üzerinde sadece doğru miktarda basınç uyguladılar.
Von Economo nöronları, belki de çok büyük oldukları ve özellikle gözlerinin önünde parçalara düştüğü için özellikle kırılgan olduğu ortaya çıktı.
Üç von Economo nöronundan gelen elektrik sinyallerini bu değerli bir beyin örneğinde yakalayabildiler, ilk kez insan beyninin bu derin bölgesinden canlı bir parça kapılarını geçti.
Araştırmacılar, farklı şekillerinde olduğu gibi, diğer nöron tiplerine kıyasla benzersiz elektriksel özelliklere sahip gibi gördüler. Ancak bu elektrik farklılıklarının ne anlama geldiğini henüz bilmiyorlar.
Ölüm sonrası beyinlerden von Economo nöronlarının devam eden gen ekspresyonu çalışmalarının yanı sıra, Allen Enstitüsü ekipleri o zamandan beri bu hücreleri içeren beynin başka bir bölgesinden canlı örnekler aldı ve hücrelerin alışılmadık özelliklerini daha da araştırmak için yeni teknikler kullanıyor.
Nöronlar alışılmadık derecede büyük ve iğ şeklinde olmasına rağmen, gen ekspresyon modellerinin piramidal nöronlar olarak adlandırılan diğer hücrelerinkine benzer olduğunu bulmuşlardır. Sinyalleri korteksten beyin sapı da dahil olmak üzere beynin daha derin bölgelerine aktarmaları muhtemel görünüyor.
Makaleye buradan ulaşabilirsiniz.